Dart (Ok) – A. Oruç EREM
Bu bölümde dart malzemeleri ile ilgili genel bilgileri bulabilirsiniz. Özellikle bu spora yeni başlayanlar ile tekniklerini geliştirmek isteyenlere malzeme seçiminde bir yol gösterici olacağını zannediyorum. Ancak şunu da belirtmek isterim ki, kendiniz için doğru malzemeyi ve tekniği tespit etmek tamamen bir deneme ve yanılma sürecidir ve kişiye göre farklılıklar gösterir. Eğer mümkün olursa dartlarınızı satın almadan önce denemenizi öneririm.
1. Tip (Uç)
Steel (Çelik) ve Soft (Plastik) olmak üzere iki ayrı tipi vardır. Bizim burada genel olarak üzerinde duracağımız steel tip, klasik dart olarak bilinen ve bristle (kıl) boardlar üzerinde kullanılan sabit veya hareketli çelik uçlu dartlardır. Soft yani plastik uçlu dartlar ise üzerinde delikler olan plastik veya elektronik boardlarda kullanılır. Soft yani plastik uçlar da hareketli çelik uçlar gibi barrele vidalanarak tutturulur.
Dartlarınızın ucuna her zaman özen gösterin. Özellikle evde dart atarken, ucunda metal çapak olan dartlar, board’dan liflerin dökülmesine ve boardun ömrünün kısalmasına sebep olur. Ayrıca uçları bilemeniz gerektiğinde aşırı sivriltmemeye dikkat edin. Uçlar üzerinde su zımparası ile yapılacak yatay zımparalama, dartın boarda daha sıkı tutunmasını sağlar.
2. Barrel (Gövde)
Dartın ana parçasıdır. Aslında dart dendiğinde kastedilen parça budur. Piyasada farklı markalara ait çeşitli şekil ve ağırlıklarda pek çok barrel bulabilmek mümkün.
Dartlar günümüzde tungstenden üretiliyor. Tungsten bilinen en ağır katı metal olma özelliği ile aynı ağırlıktaki pirinç alaşımlı dartlardan neredeyse yarısı kadar ince dartlar üretilmesine imkan veriyor. Bu sayede dartları çok daha yakın atma şansınız artıyor. Özellikle yüksek tungsten oranlı (max. %97) ve uzun barelli dartlar daha kolay 180 atmak için ideal gibi görünse de, eğer bu kadar ince bir dartı kontrol etmekte zorlanırsanız ince dart kullanmak önemini kaybedecektir.
Yeni başlayan oyuncuların bir çoğu “ideal dart ağırlığı kaç gram olmalı” sorusunu sorar. Aslında bu soruya verilecek doğru bir cevap olmadığını söylemeliyim. İki dünya şampiyonundan Raymond von Barneveld 25 gram , Dennis Priestley ise 14 gram dartlarla oynuyorlar. Bu açıdan bakıldığında bir rakam belirlemek anlamsız gibi geliyor. Ama yine de yeni başlayanlar için bir rakam vermek gerekirse; eğer soft-tip oynuyorsanız makinenin müsaade ettiği en ağır dart ile( ~20 gram), steel-tip oynuyorsanız 22- 24 gram dartlar ile başlamanızı öneririm.
Dart yüzeyi ve şekli markalar ve modeller arasında çeşitlilik gösteriyor. Resimde de görüleceği gibi çok farklı şekillerde dartlar bazı teorik avantajlar ve dezavantajlar sağlar. Ayrıca dart yüzeyi de kontrolü arttırmak adına, pürüzlü, halkalı ve düz olarak üretilir. Siz yine kendinize en uygun olan şekli seçmeye çalışın.
3. Stem (Şaft)
Barrelin arkasına takılan ve flightı tutan parçaya şaft deniyor. Naylon, alüminyum ve titanyumdan üretilen şaftlar piyasada genellikle ex.short, short ve medium olmak üzere 3 ayrı boyda (yurt dışında long da var) bulunabilir. Şaftın boyu ve ağırlığı, dartın uçuş dinamiği ile yakından ilgilidir. Hangi boy şaftın size uyduğunu yine deneyerek öğrenebilirsiniz.
Malzeme olarak Naylon şaftlar en ucuz seçenektir. Kırıldığı zaman kolaylıkla değiştirilebilse de genellikle vidasından kırıldığı için içeride kalan parçayı çıkartmak uğraştırır. Bu olduğunda, bir tornavidayı kızdırıp, içeride kalan parçaya soktuktan sonra ters yöne çevirerek kolayca çıkartabilirsiniz. Naylon şaftlarda genellikle flightı şaft üzerinde sabitleştirmek için metal halkalar kullanılır.
Alüminyum şaftlar, naylonlara oranla daha pahalıdır ama daha da sağlamdır. En kötü yanı dart düştüğünde yamulabilir ve yamulduğunda eski düz haline getirmek neredeyse imkansızdır. Alüminyum şaftlar naylon şaftlara göre daha ağırdır.
Titanyum şaftlar, en hafif ve en sağlam şaftlardır. Alüminyum şaftların tüm avantajlarına sahip olmakla birlikte, piyasadaki en pahalı şaftlar titanyum olanlarıdır.
4. Flight (Kanat)
Dartın düzgün uçmasını sağlayan parçadır. Piyasada çeşitli şekil ve binlerce farklı desende çeşitli materyallerden üretilmiş flightlar vardır. İdeal veya doğru bir flight şeklinden bahsetmek mümkün değildir. Kullandığınız dartın ağırlığı ve atış stilinize göre, sizin için doğru flightı tespit etmek yine bir deneme yanılma sürecinden ibarettir.
Flightlar her zaman tam olarak açılmış şekilde (birbirleri ile 90° açı yapacak şekilde) kullanılmalıdır. Kötü açılmış veya yırtılmış flightlar ile güzel sonuçlar elde etmek mümkün değildir. Flightların yırtılmasını engellemek ve arkadan gelen dartın vereceği hasarı azaltmak için alüminyumdan yapılmış flight protector kullanmanızı öneririm. (Düşünce kayboluyor, söyleyeyim)